Cây Sao đen hay còn gọi là cây Sao, mạy khèn ( Lào), sao cát, sao bã mía, sao nghệ, mạy khen hua, mạy thong.
Tên khoa học: Hopea odorata.
Họ: Thuộc họ Dầu – Dipterocarpaceae
Cây sao đen trưởng thành
Phân bố:
Sao đen được trồng nhiều ở Lào, Campuchia, Malaysia,Thái Lan, Ấn Độ, Việt Nam.
Ở Việt Nam, Cây Sao đen được trồng nhiều trên khắp đất nước việt nam, tập trung nhất ở vùng Đông Nam Bộ và Nam Tây Nguyên. Cây sao đen cũng được trồng ở các tỉnh phía bắc. Ở Hà nội, phố Lò Đúc nổi tiếng với hàng cây Sao thẳng tắp và xanh mướt mắt quanh năm được trồng từ thế kỷ XX.
Đặc điểm hình thái:
Cây sao đen đô thị
Sao đen là cây gỗ lớn, thường xanh, thân thẳng, thuôn dài có thể đạt tới độ cao từ 25-35m.
Thân trụ thẳng, đường kính có thể lên đến 80cm, cây trưởng thành có thể đạt chiều cao lên đến 20m. Thân có vết nứt sâu thành những miếng dày dọc theo sớ của cây. Vỏ ngoài màu đen hoặc nâu đen, vỏ trong màu nâu đỏ, nhiều sợi.
Thân cây mọc thẳng đứng, cành nhánh to và dài. Cành non và cuống lá phủ 1 lớp lông hình sao xám, đặc biệt là cây sao đen không cần cắt tỉa nhưng cây vẫn có dáng hình tháp giống như cây thong noen rất thích hợp dung làm cây trồng đô thị, công viên….
Lá hình trái xoan thuôn dài hay hình mũi mác, đáy tròn và đỉnh nhọn ngắn. lá dài từ 10-15cm, rộng 4-8cm, đầu có mũi tù ngắn, gốc hơi lệch. Mặt trên lá có màu vàng hoặc xanh bóng, mặt dưới mịn. Gân chính to và rõ, mọc nổi lên phía mặt sau của lá.
Sao đen có hoa mọc thành chùm 10-12 nhánh, mỗi nhánh có 3-6 hoa nhỏ màu trắng như hình ngôi sao. Cụm hoa hình chùy, mọc ở nách lá hay đỉnh càng. Trục cụm hoa có lông màu xám trắng. Hoa có 5 cánh hình lưỡi hái, mép viền ngoài cánh hoa có răng, có lông ở ngoài. Hoa ra vào tháng 2-3, mùa quả vào tháng 4-7.
Quả nhỏ có 2 cánh do lá dài và có lông mịn, hình trứng dài 3-6cm, rộng 0,5-1cm. Khi non có màu xanh lá cây, khi già chín chuyển sang màu vàng nâu.
Đặc điểm sinh thái:
Cây sao đen thích hợp sinh trưởng ở các khu vực nhiệt đới ẩm, nơi có 2 mùa mưa và khô rõ rệt.
Cây ưa đất ẩm, sâu dày, thích hợp nhất là đất thịt, phù sa cổ và sét pha cát của vùng Đông Nam Bộ nước ta. Cây cũng có thể phát triển tốt trên đất đỏ bazan sâu, dày, tốt và ẩm mát.
Khi non là cây ưa bóng, nhưng khi được 3-4 tuổi cây chuyển sang là loài cây ưa sáng.
Công dụng:
Sao đen được khai thác chủ yếu để lấy gỗ. Gỗ Sao đen có màu vàng nhạt, hơi xám, thuộc loại gỗ quý, không mối mọt nên được ưa dùng trong xây dựng, đóng đồ đạc, nội thất trong gia đình, đóng tàu, thuyền phà qua sông…
Nhựa Sao đen được dùng làm véc ni, công nghiệp sơn hay xảm thuyền.
Vỏ sao đen có chứa nhiều tamin nên được dùng làm vị thuốc chữa đau răng, việm lợi, áp xe. Hay cũng có nơi dùng vỏ sao đen để ăn trầu thay vỏ chay.
Cây sao đen có kích thước lớn cao, to, tán đẹp, lá xanh mướt quanh năm nên còn được dùng làm cây đường phố, quanh các công trình lớn, làm đẹp quang cảnh, tạo bóng mát.
Cách trồng và chăm sóc:
Cây trước khi đánh ở vườn ươn phải được cắt tỉa cảnh, thân phải được quấn bằng bao hoặc lưới dày để tránh trày sước khi vận chuyển và giữ lại đến khi cây phát triển ổn định tại công trình.
Đào lỗ đặt bầu sao cho than cây ngay thẳng ở giữ hố, mặt trên của bầu thấp hơn miệng hố 1-2cm. Đặt cây xuống hố ngay thẳng rồi mới được tháo bao và lưới buộc bầu, chú ý không được làm vỡ bầu hay bầu bị biến dạng. Lấp phần đất tơi xốp xuống trước, rồi nấp đất kín xung quanh bầu , dận đất xung quang bầu vừa tới, vun thêm đất mặt vào quanh gốc trên cổ rễ 2-3cm.
Lấy cọc chống để định vị cây tránh các tác động từ xung quanh.
Cây mới trồng phải để khô đầu dễ mới được tưới nước để tránh dễ cây bị thối. Tưới nước giữ ẩm cho cây, cần che chắn cho cây mới trồng tránh ánh nắng trực tiếp vào thân cây để giữ cho thân cây ko bị cháy nắng.
Hàng năm tiến hành bón lót cho cây để cây có chất để sinh trưởng tốt. Chú ý chăm sóc cây cho đến khi cây phát triển tốt, có thể thích nghi được với điều kiện tự nhiên tại công trình.
Thời vụ trồng sao đen tốt nhất là từ tháng 7 đến tháng 2 năm sau, chọn những ngày dâm mát, có mưa để trồng.
CÂY SAO ĐEN TẠI VƯỜN ƯƠM
cây sao đen công trình
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: