Thuộc một trong những loại cây trong hệ thống cây xanh đô thị, Cây cọ lá xẻ có vai trò rất quan trọng trong phong cách tạo nét mỹ quan, tô điểm cho không gian xanh những sắc thái lạ mắt. Cùng tìm hiểu về loại cây này ở bài viết dưới đây.
Giới thiệu cây cọ lá xẻ
Cây cọ lá xẻ trưởng thành
Tên khác: cọ cảnh, cọ gai..
Tên khoa học: Livistona chinensis
Thuộc họ Cau (Arecaceae)
Nguồn gốc
Cây cọ lá xẻ có nguồn gốc từ Phía Nam Trung Quốc, Nam Nhật bản, Đài Loan và giờ là ở Việt Nam.
Mô tả
Cây cọ gai lá xẻ
Thân: Thân cây có dạng hình trụ tròn, đường kính khoảng từ 20 đến 30 cm.Cây có chiều cao lúc trưởng thành là từ 3 đến 25 m. Nếu mọc ở điều kiện tự nhiên thì cây cao khoảng 15m trở lên.
Lá: Lá tập trung phía đầu thân, có dạng quạt, kép chân vịt. Cuống lá có độ dày 1 m, nhẵn, phiến lá gần tròn có đường kính từ 50 đến 60 cm, được chia ra làm các lá phụ hành giải, có màu lục nhạt, khi gãy rủ xuống.
Hoa: Cụm hoa mọc ở giữa đám lá, buông rủ xuống, có màu vàng óng hay vang lục nhạt.
Quả: có màu lục đậm gần tròn, quả có 1 hạt và có hình cầu.
Đặc điểm sinh trưởng
Cây có đặc điểm sinh trưởng chậm trong điều kiện tự nhiên, cây có thể mọc rất cao và cũng có thể duy trì độ cao thích hợp trong nhiều năm tiếp theo.
Tác dụng
- Cây có tác dụng trồng đẻ lấy cảnh quan đô thị.
- Lá của cây rất dài và dày nên được người dân sử dụng để lợp nhà.
- Phần lá non (Búp cọ) dùng để đan nón, làm mũ và quạt.
- Phần cuống lá dùng để chẻ nan đan hàng mỹ nghệ, làm chiếu hoặc mành cọ.
- Quả cọ dùng để ăn, dùng để muối dưa cọ, ỏm cọ, ủ mầm làm giá ăn như giá đỗ. Nhân quả cọ có dầu béo có thể ép thành dầu dùng thay mỡ…
Phương pháp trồng cây cọ lá xẻ
- Hiện nay, cây cọ chưa có phương pháp gieo ươm. Người dân thường trồng cọ bằng cách phần hạt và quả tái sinh thành cây con, muốn trồng thì người dân sẽ đến gốc các cây cọ, đánh cây con về trồng.
- Do nhu cầu gần đây cây cọ được sử dụng làm cây cảnh nhiều nên người dân mới bắt đầu trồng cọ bằng hạt.
- Để trồng được cọ bằng hạt cần phải để hạt chuyển từ màu xanh sang màu vàng và hơi tím là thu hái. Đợi quả chín tiến hành hái cả buồng, tránh trường hợp hái quả chín quá sẽ bị rụng hay bị chim ăn.
- Sau khi hái quả tiến hành ủ từ 3-6 ngày, đến khi vỏ quả ngoài mềm nhũn ra thì mang đãi sạch lấy hạt. Xử lý hạt bằng nước nóng 2/3 rồi ủ trong cát ẩm.
Trong thời gian 1 tháng hạt sẽ nảy mầm, khi hạt đạt chiều cao từ 5 đến 7 cm, đầu chồi mầm sẽ phình to ra, 2 đầu ló ra 2 chồi nhọn. Chồi nhọn phía bên dưới mập và phát triển mạnh hơn thì đâm xuống đất và phát triển thành rễ; chồi nhọn phía trên nhỏ, phát triển chậm hơn thì phát triển thành thân và lá.
- Khi xuất hiện chồi mầm đưa ra luống trồng với mật độ 20x20 hoặc tiến hành cấy vào bầu PE có kích thước lớn, rộng khoảng 15cm, cao khoảng 20cm; ruột bầu gồm 80% đất vườn ươm, 20% phân chuồng mục.
- Sau thời gian 6 tháng có thể dỡ bỏ dàn che. Sau khi cấy cây vào bầu từ 8 đến10 tháng, cây cao từ 20 đến 25cm, có 2 lá sẻ và 1 búp lá có thể mang trồng ra chậu hoặc đánh ra vườn ươm lớn, khi cây đạt chiều cao theo đúng yêu cầu sẽ tiến hành trồng.
- Thời vụ trồng vào vụ xuân.
- Đào hố phơi ải trước 1 tháng; mỗi hố bón từ 5 đến 10kg phân chuồng mục. Cách chăm sóc
- Cây cọ xẻ lá cần được trồng ở nơi có nhiều ánh sáng, nhưng không phải là ánh sáng trực tiếp quá mạnh.
Cách chăm sóc cây cọ lá xẻ
- Khi cây còn non, cần có chế độ chăm sóc đặc biệt, cần đặt cây ở nơi râm mát.
- Nếu là cây cảnh thì có khả năng chịu được những nơi thiếu ánh sáng, nhưng sẽ phát triển chậm.
- Cây cọ lá xẻ không chịu được khô hạn. Nên giữ đất vòng quanh cây luôn ẩm.
- Tưới nước thường xuyên cho cây cọ trong hai tuần đầu tiên sau khi trồng bằng cách để một vòi nước chảy chậm ngay ở gốc. Sau đó, có thể giảm xuống còn từ 2 – 3 lần một tuần vào buổi sáng hoặc buổi chiều tối, không tưới nước vào giữa trưa nắng cây sẽ héo và chết.
- Trường hợp trồng cây trong chậu, bạn nên sử dụng đất trộn 1 phần chất khoáng bón cho cây, một phần than bùn + một phần đất chậu. Chậu trồng cần phải có lỗ thoát nước.
- Tiến hành bón phân từ 2 - 3 tháng/lần sau khi trồng. Dùng phân bón theo hướng dẫn ghi trên bao bì để mang lại hiệu quả tốt nhất cho cây.