Cây ổi là một trong những cây ăn quả đang được ưa chuộng hiện nay. Cây ổi dễ trồng và được trồng ở hầu hết khắp nơi, từ nông thôn đến thành thị, vùng đồng bằng hay vùng núi.
Cây ổi phát triển tốt trên chậu
Cây ổi (tên gọi khác: Phan Thạch Lựu – Kê thỉ quả), tên khoa học là Psidium guajava.
Cây ổi thuộc họ Sim (Myrtaceae)
Nguồn gốc: Ổi gốc ở vùng nhiệt đới châu Mỹ. Ở nước ta cây ổi thường mọc hoang dạiquanh nhà nhưng được người dân trồng để lấy quả ăn.
Cây ổi nhỏ hơn cây vải hay nhãn, cao nhiều nhất 10m, đường kính thân cây trưởng thành cũng chỉ được 40cm. Cây ổi có nhiều loại như ổi mỡ, ổi đào, ổi bo …. hay các giống ổi không hạt được lai tạo.
Đặc điểm cây ổi:
Cây ổi cổ thụ có thân chắc, khỏe, ngắn vì phân cành sớm. Thân cây ổi nhẵn hầu hết không bị sâu đục, vỏ già có bong ra từng mảng vỏ bên dưới lại có một lượt vỏ mới cũng nhẵn, màu xám ngả xanh giống cây nho thân gỗ. Cây ổi có lá đối xứng, cành khi non có 4 cạnh và tròn dần khi cành già. Cây ổi có nhiều lông mịn ở thân non, lá và các bộ phận của hoa.
Hoa ổi mọc thành từng chùm 2, 3 chiếc, thường mọc ở nách lá ít khi mọc ở đầu cành, hoa ổi màu trắng, nhiều nhị vàng, hoa lưỡng tính có 5 cánh gần đều, hạt phấn nhỏ. Hoa ổi thụ phấn nhờ gió hoặc côn trùng.
Quả ổi có khi chín nặng từ 50g đến 700g, hình dáng thay đổi tùy loài, hình trứng, hình cầu hay hình lê. Hạt nhiều, hình đa giác không đều, màu vàng nâu. Thịt ổi dày, nhiều nước màu sắc khác nhau tùy loài. Từ khi thụ phấn đến khi quả chín khoảng 100 ngày.
Ổi ra quả nhiều năm, vòng đời một cây ổi có thể từ 40 đến 60 năm. Mùa hoa vào 3-4 mùa quả vào tháng 8-9.
Công dụng:
Cây ổi dáng siêu
Cây ổi công trình thường được trồng làm cây ăn trái, làm cây bóng mát, trồng làm cảnh . Mỗi bộ phận của cây đều có công dụng riêng. Ngày nay cây ổi còn được dùng để làm thuốc chữa bệnh hay được trồng vào chậu để làm cảnh.
Quả ổi thường dùng để ăn, hiện nay một số nhà máy đã chế biến quả ổi thành các loại đồ ăn chơi như mứt, nước giải khát, sinh tố, …
Quả ổi
Ngoài dùng để làm thức ăn, các bộ phận của cây ổi còn được dùng làm thuốc. Theo y học cổ truyền, lá ổi có công dụng giải độc, quả ổi vị ngọt hơi chua giúp tiêu hóa tốt hơn… Lá non và búp ổi non là một vị thuốc chữa đi ngoài theo kinh nghiệm lâu đời trong dân gian. Lá tươi còn được dùng khi bị chấn thương, vết thương chảy máu và vết loét…
Yêu cầu khi trồng, chăm sóc cây ổi:
Đất trồng: Ổi dễ thích nghi nên có thể trồng được trên các loại đất khác nhau.
Nhiệt độ: thích hợp với khí hậu nhiệt đới, chịu nóng tốt, không chịu được rét.
Độ ẩm: Ổi cần độ ẩm cao. Cây xanh quah năm nếu đủ ẩm.
Ánh sáng: cây không chịu bóng râm, chịu nắng tốt, thích hợp tốt với mọi miền.
Nước: Cây ổi cần nhiều nước để phát triển, ở vùng khô hạn rễ cây có thể sâu 3-4m.
Dinh dưỡng: Không sử dụng quá nhiều phân hóa học, sử dụng phân hữu cơ sẽ giúp ổi năng suất hơn.
Khoảng cách trung bình 2.5-5M. Ở những đất tốt, phân bón nhiều, chăm sóc đầy đủ có thể trồng thưa hơn và ngược lại.Có thể trồng dày sau đó cắt tỉa các cây con. Trồng những giống mới, thấp cây, nhanh được thu hoạch thì trồng dày hơn.. Bón lót cho các hốc trước khi trồng khoảng 3 tuần đến 1 tháng.
Trồng ổi không cần đến các kỹ thuật đặc biệt, lưu ý không được làm vỡ bầu cây.Trồng vừa phải, không nông quá hay sâu quá, để sau khi tưới đẫm hoặc mưa to làm cho cây lún sâu xuống đất, cổ cây vẫn ngang với mặt đất để cây phát triển tốt.
Cây ổi được trồng làm cảnh
cây ổi dáng bàn trà đẹp
cây ổi trồng chậu đẹp
Bón phân:
Người chăm nên bón lót mỗi hố khoảng 10 kg phân hữu cơ thật hoai cộng với 0.5 kg supe photphat, 0.5 kg kali sunphat, 0,2 kg vôi, trộn đều với đất bột ( đổ khoảng 2/3 độ sâu hố), sau đó đặt cây và phủ đất bột lên trên dày từ 10-15 cm.
Bón thúc: Sau khi trồng một tháng, người trồng cần bón từ 0,1 - 0,2 kg NPK; bón xung quanh gốc cây, không đổ trực tiếp xuống gốc. Sau đó mỗi tháng bón từ 0,1-0,2 kg/cây. Khi cây đậu trái, người trồng cần bón NPK,mỗi tháng bón từ 0,2 đến 0,3 kg cho tới khi quả bắt đầu chín.
