Giới thiệu cây sa kê
Cây Sa kê hay còn được gọi là Xa kê hoặc cây bánh mì.
Tên khoa học: Artocarpus altilis
Họ: Moraceae ( Dâu tằm)
Cây sa kê trưởng thành
Nguồn gốc:
Cây Sa kê có nguồn gốc từ các nước Đông Nam Á và Thái Bình Dương.
Phân bố:
Hiện nay, Sa kê được trồng khắp các nước nhiệt đới, trong đó có Việt Nam.
Ở Việt Nam, Sa kê được trồng ở miền Nam nước ta.
Phân loại:
Sa kê được phân làm 2 loại là loại quả có hạt và quả không có hạt.
Phân theo mục đích trồng thò có 2 giống là giống cho trái nước và giống cho trái sáp.
Đặc điểm hình thái:
Sa kê là cây thân gỗ, thuộc loại gỗ lớn, có thể cao tới 20m
Các lá to và dày bản xẻ thùy sâu hình lông chim. Lá Sa Kê lớn chia 3-9 thùy thuôn dài, cuống mập, rụng để sẹo trên cành. Đặc biệt lá có màu xanh bóng ở mặt trên, mặt dưới rất nhám, khi rụng đổi màu vàng nâu khô.
Cành mọc ngang, dài, làm thành tán rộng, dày.
Tất cả các bộ phận của cây đều có chứa nhựa mủ có màu trắng sữa.
Sa kê là loài cây đơn tính cùng gốc, với các hoa đực và hoa cái mọc trên cùng một cây. Các hoa đực ra đầu tiên và sau đó một khoảng thời gian ngắn là các hoa cái.
Cụm hoa đực có dạng bông dài, hoa nhỏ màu vàng, cụm hoa cái hình bầu thuôn, mập khi non có màu xanh, hoa mọc thẳng đứng trên cành, khi già hoa cái chuyển sang vàng rất bền. Hoa được thụ phấn chủ yếu nhờ vào côn trùng và động vật,chủ yếu là dơi ăn quả.
chùm quả sa kê
Quả Sa Kê có nhiều quả phức cùng mọc chụm trên thân nhìn giống chùm hình trứng. Sa Kê giống dạng quả mít nhưng không tạo múi chứa thịt quả và hạt. Sa kê trồng 2 năm rưỡi là có thể cho quả.
Đặc điểm sinh thái:
Sa kê là cây có tốc độ sinh trưởng và phát triển trung bình, ưa sáng và cũng có thể chịu bóng một phần.
Thích hợp sinh trưởng và phát triển trong điều kiện đất ẩm, giàu dinh dưỡng, dễ thoát nước. Tuy nhiên, Sa kê vẫn có khả năng thích nghi với điều kiện đất nơi vùng ven biển hay những nơi có độ tương đối.
Công dụng:
Cây Sa kê là một loại cây xanh vừa đep vừa mang lại nhiều lợi ích:
- Cây được dùng làm cảnh, làm cây bóng mát và được trồng trong các công viên, khuôn viên công sở, trường học, bệnh viện, vỉa hè, đường phố, sân vườn biệt thự…
bánh làm từ quả sa kê
- Quả Sa kê là 1 loại quả giàu dinh dưỡng, chưa nhiều tinh bột được dùng làm thực phẩm bằng cách nấu chín hoặc có thể chế biến được thành các loại thức ăn khác nhau, thích hợp cho việc ăn chay. Quả Sa kê đem lại giá trị kinh tế cao cho người trồng.
- Gỗ Sa kê được dùng làm giấy.
- Lá Sa kê là bài thuốc khá thông dụng trong dân gian, giúp chữa các bệnh về kháng viêm, kháng sinh, lợ tiểu, răng miệng, sát trùng, đái tháo đường, cao huyết áp, bệnh gút, viêm gan và vàng da…
Cách trồng và chăm sóc cây sa kê:
Khi bắt đầu trồng cây phải vun mô nâng cao độ cao của đất lên khoảng 20cm, nhằm giúp thoát nước cho bộ rễ cây
Tiến hành đào lỗ đặt bầu sao cho rễ và thần cây ngay thẳng ở giữ hố, mặt trên của bầu thấp hơn miệng hố 1-2cm. Xé bỏ vò bầu trước khi đặt cây xuống hố, chú ý không được làm vỡ bầu hay bầu bị biến dạng. Lấp phần đất mặt xuống trước, lèn chặt bầu, vun thêm đất mặt vào quanh gốc trên cổ rễ 2-3cm.
Dùng 3-4 cây gỗ cột vào thân và cành cây, đầu còn lại cắm xuống đất để tránh gió thổi làm đổ cây bật rễ non làm hỏng bộ rễ.
Tưới nước đầy đủ cho cây sa kê sau khi trồng, có thể dùng thuốc ra rễ như N3M, surper roots, phân surper lân pha nước tưới cho cây (khoảng 2-3 lần, cách nhau 5-7 ngày ) để mau ra rễ mới.
Sau khi trồng khoảng 25-30 ngày là cây bắt đầu phục hồi, lá bắt đầu nhú ra thì rải thêm phân DAP xung quanh gốc cây.
Cây sa kê giống