Nếu bạn có điều kiện ghé qua thăm Lăng Bác, các bạn sẽ thấy nơi đây hội tụ tới hàng chục loài cây quý hiếm có nguồn gốc từ nước ngoài, trong đó phải kể tới cây bụt mọc. Có lẽ loài cây này sẽ để lại ấn tượng cho bạn ngay từ lần đầu tiên đến thăm khu di tích Chủ Tịch Hồ Chí Minh.

Cây bụt mọc ở khu di tích Hồ Chủ Tịch

Hình thù uốn lượn đến kỳ diệu giống như những ông bụt hiện lên từ trong lòng đất, tại nơi đây đã mọc lên hàng trăm pho tượng gỗ như được các nghệ nhân chế tác, đó chính là những phần rễ của một loài cây có tên lạ lùng cây bụt mọc.

Rễ cây bụt mọc nhô lên trên mặt đất

Tại sao lại có những phần rễ mọc kỳ quái tới như vậy? có sự lý giải rằng, cây vốn dĩ mọc tại những vùng đất thiếu dưỡng khí, do thường xuyên bị ngập nước nên thay vì cắm sâu rễ xuống lòng đất thì chúng phải có vươn phần rễ lên trên để hấp thụ được khí trời.

Tên khác:

Tên khoa học Taxodium distichum

Thuộc họ: Hoàng Đàn, thuộc chi Bụt mọc (Taxodium)

Phân bố: Bụt mọc là loài cây sống phổ biến ở vùng đông nam Hoa Kỳ, từ Delaware cho tới Texas kéo dài cho tới tận con sông Missisippi và miền nam Indiana.

Hiện có 3 loài bụt mọc:

- Taxodium distichum - Bụt mọc

Loài này chủ yếu sinh sôi nảy lộc tại những nơi có lượng đất phù sa màu mỡ do bị ngập lụt.

- Taxodium ascendens - Bụt mọc ao

Đặc điểm gốc cây bụt mọc

Hiện cây đã phân bố tới Việt Nam nó sống tại những nơi ao hồ và đầm lầy sông nước, nơi có các nước đen chảy chậm không có trầm tích ngập lụt của đất phù sa màu mỡ, các bạn có thể thấy cây tại ao cá của Bác Hồ.

-Taxodium mucronatum - Bụt mọc Montezuma

Là loại cây mọc trải dài từ khu vực Montezuma - Rio Grande đến khu vực miền nam Mexico, khác với 2 loại bụt mọc ao và bụt mọc ở trên là cây thường xanh, cao 43m, đường kính thân lớn và mọc ven bờ sông, suối chứ không mọc tại các đầm lầy như 2 loài trên. Với loài bụt mọc này chúng được đánh giá cao vì gỗ của chúng có thể chống chịu được với mối mọt, tuy nhiên gỗ của nó cũng không có giá trị cao. Nguyên nhân là do một loài nấm ký sinh có tên Stereum taxodii thường làm cho cây bị tổn thương và bị rỗng ruột.

Mô tả

Đặc điểm thân, lá và nón quả bụt mọc

Thân: Thân cây gỗ lớn có thể cao tới 50m, lá rụng cùng với cành. Cành xòe rộng, tán có hình trụ tròn. Vỏ cây rạn nứt theo chiều dọc và có màu nâu nhạt.

Rễ: Rễ sinh nổi rõ trên mặt đất.

Lá: Lá mọc so le với nhau xếp thành hai dãy nằm trên cùng một mặt phẳng, lá có hình dải. Còn lá bắc thì không rõ.

Nón Quả ( Conus Taxodii): Nón mọc đơn tính cùng gốc, nón đực hình thành cụm thùy ở đầu cành rủ xuống và làm nhiệm vụ phát tán phấn hoa vào đầu mùa xuân. Nón cái thì mọc riêng lẻ ở đầu những cành có tuổi khoảng 2 năm. Nón quả có hình cầu, hình trứng đường kính từ 2 – 3.5 cm, , vẩy của nón quả có hình khiên, khi già sẽ hóa gỗ, vảy nón quả dày. Với mỗi nón gồm từ 10 – 25 vảy. Mỗi vảy mang theo hai hạt dẹp có hình 3 cạnh và có 3 cánh dày.

Tác dụng

- Vỏ và thân cây nghiền vụn có tác dụng làm lớp phủ bồi trong nông nghiệp. Tốc độ thu hoạch của loại sản phẩm này hiện không xác nhận được và gây ra một số tổn thất môi trường đáng kể, đặc biệt ở khu vực miền nam Hoa Kỳ nơi các ranh giới đốn hạ cây mà chưa có quy định tuân thủ chặt chẽ.

Trước đây gỗ bụt mọc cũng được sử dụng nhiều để làm ván ốp.

- Nón quả có tính lợi tiểu có thể sử dụng để trị bệnh thấp khớp.

Phương pháp trồng chăm sóc cây bụt mọc